Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Taraxacum officinale & Iris foetidissima

fotò
fotò
Pisso-chin

Taraxacum officinale

Asteraceae Compositae

Àutri noum : Pisso-can, Pisso-au-lié, Mourre-pourcin, Cicourèio-de-prat, Engraisso-porc.

Noms en français : Pissenlit officinal, Dent de lion.

Descripcioun :
Vaqui lou mai coumun di pisso-chin. L'avès segur recouneigu emé si fueio retaiado en rouseto sènso alo, soun cepoun espés, si flour soulitàri (coumpausado) en aut de si pecou boutis. Lis akène soun gris clar e li bratèio (un pau banarudo o noum) revessado sus la cambo. Sian revengu, après proun de chanjamen au noum latin d'óurigino dins aquéu group RUDERALIA.

Usanço :
Ei bessai ço que se fai de miés dins l'ensalado champanello. Lou poudès culi tre li pluèio d'autouno e fin qu'en mai en mountagno. Lou pisso-chin èi vertuous contro li mau de fege, lou quiéu tapa e mai encaro. Oublidès pamens pas qu'èi diureti, lou pisso-chin.

Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Taraxacum
Famiho : Asteraceae
Famiho classico : Compositae
Tribu : Cichorieae
Ordre : Asterales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : >5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 3,5 cm
Flourido : Printèms Autouno

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Ensalado champanello
Mars à óutobre

Liò : Champ - Prado umido - Bos clar
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Taraxacum officinale F.H.Wigg., 1780 (= Taraxacum dens-leonis subsp. officinale (Lyons) Douin, 1923 )

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Taraxacum officinale & Iris foetidissima

CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CCC
CC
CC

Coumpara Pisso-chin emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò